Yuxu nədir ? Niyə yuxu görürük BİLİRSİNİZ ?

"Yuxuların Sirri – Beynimiz Yuxu Görərkən Nə Baş Verir?"

Yuxu hər bir insanın həyatının ayrılmaz hissəsidir. Gün ərzində baş verən hadisələr beynimizdə qeydə alınır və gecə bu informasiya emal edilir. Lakin yuxular sadəcə beyinin işləmə mexanizminin bir hissəsidir, yoxsa daha dərin, sirli bir proses? Elm adamları yuxuların funksiyasını və mənasını anlamaq üçün illərdir araşdırmalar aparırlar.

---

Yuxular Necə Yaradır?

Yuxular əsasən REM (Rapid Eye Movement – Sürətli Göz Hərəkatı) fazasında görülür. Bu dövrdə beynimiz olduqca aktiv olur, gözlər sürətlə hərəkət edir və bədən demək olar ki, tam hərəkətsiz vəziyyətə keçir. Beynin hipokampus və amiqdala adlı hissələri bu prosesdə mühüm rol oynayır. Hipokampus yaddaşı möhkəmləndirir, amiqdala isə emosional reaksiyalara cavabdehdir.

Elm adamları hesab edirlər ki, yuxuların yaranması beyindəki sinir hüceyrələrinin bir-biri ilə əlaqə qurması nəticəsində baş verir. Bu, beynimizin informasiyanı işləmək və yaddaşı qorumaq üçün istifadə etdiyi üsullardan biridir.

---

Biz Niyə Yuxu Görürük?

Alimlər yuxuların bir neçə fərqli səbəbə görə yarandığını düşünürlər:

1. Yaddaşın möhkəmləndirilməsi: Gün ərzində yaşadığımız hadisələr beyində saxlanılır və yuxu zamanı emal edilir. Bu, öyrəndiklərimizi daha yaxşı yadda saxlamağa kömək edir.

2. Emosional tənzimləmə: Beyin yuxular vasitəsilə stress, qorxu və sevinc kimi emosiyaları emal edir. Bu səbəbdən depressiya və ya narahatlıq keçirən insanlar daha çox və daha qarışıq yuxular görə bilərlər.

3. Problem həlli: Bir çox məşhur alim və sənətkar yuxularında ilham aldıqlarını bildiriblər. Məsələn, məşhur kimyaçı Dmitri Mendeleyev periodik cədvəli yuxuda görərək tamamlayıb.

4. Şüuraltı arzuların ifadəsi: Freyd nəzəriyyəsinə görə, yuxular bizim dərin arzularımızı və qorxularımızı əks etdirir. O düşünürdü ki, yuxular insan psixikasının sirli qapısını açır.

---

Aydın Yuxular – Yuxunu İdarə Etmək Mümkündürmü?

Bəzi insanlar "aydın yuxu" (lucid dream) adlanan fenomeni yaşayırlar. Bu zaman insan yuxuda olduğunu anlayır və hadisələri idarə edə bilir. Lucid dreaming texnikaları üzərində aparılan araşdırmalar göstərir ki, bunu öyrənmək mümkündür. Meditasiya, yuxu gündəliyi aparmaq və xüsusi texnikalarla insanlar yuxularını daha yaxşı idarə edə bilərlər.

---

Yuxuların Gələcəyi – Elm Onları Tam Anlaya Biləcəkmi?

Son illərdə elm adamları yuxuların məzmununu izləməyə və hətta onları manipulyasiya etməyə çalışırlar. Beyin dalğalarını izləyən cihazlar sayəsində müəyyən yuxu şəkillərini proqnozlaşdırmaq mümkün olub. Gələcəkdə bu texnologiyalar inkişaf edərsə, insanlar yuxularını yazıya köçürə və ya başqaları ilə paylaşa biləcəkmi?

Bütün bu suallar hələ də açıq qalır, lakin elm yuxuların sirrini açmağa çox yaxınlaşır. Bəlkə də gələcəkdə yuxularımızı tam idarə etmək və onları daha yaxşı başa düşmək mümkün olacaq.

XEBER.BiZ